Hiện nay, hội chứng FOMO (Fear of Missing Out – nỗi sợ bị bỏ lỡ) không còn là hội chứng tâm lý đơn thuần mà đã trở thành một hiện tượng kinh tế – xã hội ảnh hướng đến hành vi tiêu dùng, đầu tư và cách con người định hướng giá trị bản thân.

Trong bài viết dưới đây hãy cùng phần mềm Việt Đà tìm hiểu khái niệm, biểu hiện, tác động của FOMO trong nền kinh tế và con người cần làm gì trước “cơn bão tâm lý” này?

FOMO là gì? Biểu hiện như thế nào? 

FOMO – Fear of Missing Out: Là nỗi sợ bị bỏ lỡ, là cảm giác lo lắng khi nghĩ rằng người khác đang có những trải nghiệm thú vị mà bản thân lại không có. Sợ bản thân sẽ bị “tụt lại phía sau” hay không nắm bắt kịp theo “trend”. 

Biểu hiện rõ ràng nhất thông qua hành vi tiêu dùng của con người. Nhiều người sẵn sàng chi mạnh tay chỉ để sở hữu một món đồ đang “hot” bất chấp nhu cầu thực tế của bản thân, đắm chìm trong trào lưu mua sắm online, flash sale, livestream bán hàng,… thậm chí là tham gia đầu tư chứng khoán, bất động sản, tiền mã hóa,… không phải vì hiểu rõ thị trường mà vì không muốn “bỏ lỡ cơ hội làm giàu”. 

Điều gì khiến FOMO ngày càng phổ biến?

Có thể thấy mạng xã hội chính là chất “xúc tác” mạnh mẽ nhất khiến FOMO lan rộng. Chỉ cần một câu nói viral, một hình ảnh đẹp (chẳng hạn tạo hình ảnh từ AI) hay một video nhảy, múa theo trend,… và chỉ cần có thể lên xu hướng thì rất nhanh sau đó hàng loạt tài khoản khác đều đồng loạt đăng tải các thông tin đó. Như nhiều người vẫn thường truyền tai nhau rằng “thành người tối cổ chỉ sau một đêm ngủ dậy”, khát khao được công nhận, được khẳng định bản thân đã khiến nhiều người bị rơi vào vòng xoáy FOMO. 

Bên cạnh đó, những chiến dịch quảng cáo thông qua các KOL, KOC,… gọi chung là “các idol” họ không chỉ bán sản phẩm mà còn bán lối sống, bán cảm giác “nếu bạn không mua là bạn đang bị tụt hậu”. Họ tận dụng sức ảnh hưởng cá nhân để hợp tác với các nhãn hàng còn người tiêu dùng chỉ vì thiếu kiến thức, bất chấp tin vào idol của mình mà lao vào chi tiền.

FOMO có tác động như thế nào đến nền kinh tế?

Hiệu ứng FOMO không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân mà còn tác động lên làn sóng kinh tế. Các nhà đầu tư tận dụng FOMO để tạo ra các xu hướng, ví dụ như: quán cà phê decor check-in, thức uống theo trend (như trà sữa thái, matcha latte,…) hay các sản phẩm thời trang theo xu hướng (điển hình là các trang phục truyền thống Việt Nam thời gian gần đây đang được giới trẻ ưa chuộng, không chỉ là một hình thức truyền bá văn hóa dân tộc mà còn giúp người trẻ đến gần hơn với cội nguồn giữa cuộc sống hiện đại),…

Có thể thấy,các trào lưu đang dẫn dắt doanh nghiệp có thêm nhiều đổi mới, sáng tạo trong kinh doanh từ đó kích thích sự phát triển kinh tế – xã hội. 

Không phủ nhận những cơ hội mà FOMO mang lại, nhưng nó cũng có nhiều mặt trái. Việc đầu tư theo phong trào dễ gây ra tình trạng bong bóng tài sản, dễ “cháy” nếu như không có chiến lược kinh doanh thích hợp. Người tiêu dùng, đặc biệt là các bạn trẻ dễ không làm chủ được chi tiêu bản thân dẫn đến giảm sức khỏe tài chính cá nhân cũng như tâm lý bất ổn khi “đu trend” thất bại.

Làm gì để hạn chế tác động tiêu cực của FOMO?

Xu hướng là điều tất yếu không chỉ trong lĩnh vực kinh tế mà còn ở các mảng khác. Người dân cần phải làm chủ được kiến thức, biết chắt lọc các thông tin đáng tin cậy, phù hợp và không phù hợp với bản thân, biết cách quản lý chi tiêu tránh rơi vào hoàn cảnh “bị thao túng tâm lý” bởi FOMO. 

Hãy luôn nhớ rằng, người tỉnh táo không phải là người chạy theo xu hướng mà là người biết chọn lọc, biết dừng lại đúng lúc và biết đầu tư vào giá trị thật!